Kurcz Ida Pamięć, uczenie się, język (9)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.S.Sachs (1967) nad rozpoznawaniem zda� prezentowanych w ró�nych formach gramatycznych wykazuj�, �e w LTM zachowane zosta�y przede wszystkim relacje semantyczne wyst�puj�ce w tych zdaniach, a zapomniane ich cechy formalne, jak np.forma gramatyczna.Hipotetyczny model trzech bloków pami�ciZ relacjonowanych powy�ej bada� wy�ania si� pewien model pami�ci.�ci�lej mówi�c, opracowano kilka takich modeli (Norman 1969; Lindsay i Norman, 1972; Neisser, 1976; Shiffrin i Aktinson, 1969).Wspólne tym koncepcjom jest wi�zanie pami�ci z procesami odbioru i przetwarzania informacji, akcentowanie roli uwagi.Pojawi�o si� te� szereg prac wyja�niaj�cych mechanizmy pami�ci na podstawie danych neurofizjologicznych (por.�uria, 1973; Pribram, 1969; Gurowitz, 1973).Przedstawiamy poni�ej psychologiczny model pami�ci Shiffrina i Atkinsona.Ilustruje go rysunek 21.Strza�ki na rysunku 21 wskazuj� kierunek przep�ywu informacji.Wej�cie zewn�trzne, czyli bodziec, wywo�uje pobudzenie sensoryczne, które jest pocz�tkiem przetwarzania informacji przez organizm.Pobudzenie to przekszta�ca si� w pami�� sensoryczn�, czyli rejestrator danych sensorycznych (pami�� ikoniczna jest jedn� z lepiej poznanych form tej pami�ci), z którego czerpie informacje pami�� krótkotrwa�a (STM).W pami�ci tej zachodzi szereg procesów kontrolne-regulacyjnych.Z magazynu lub banku STM informacja mo�e by� przekopiowana do LTM i powi�zana czy w��czona do odpowiedniego jej systemu.Z drugiej strony informacja, która znajduje si� ju� w LTM, mo�e by� tam aktywowana i przej�� ponownie do STM.Procesy kontrolne-regulacyjne dziel� si� na cztery grupy: procesy analizy nap�ywaj�cych bod�ców, procesy zwi�zane z przechodzeniem informacji z STM do LTM (zapami�tywaniem), procesy polegaj�ce na wydobywaniu informacji z LTM i procesy zwi�zane z zapominaniem.Na procesy analizy nap�ywaj�cych bod�ców sk�adaj� �i� zarówno transfer przep�ywu informacji z rejestratora sensorycznego do STM, jak2 Conrad (1964) przedstawi� dowody, �e nawet wzrokowo prezentowany materia� werbalny przekodowywany jest w STM na kod akustyczny.r pr na wl nad gr< uHdes jad pa syn44Reakcja Generator reakcji -r________i PowtarzanieRejestru- ~__________JtorS T MdanychBodziec serso-rycznychBank pamiqciprzemijajoFejI I PROCESY KONTROLNO-REGULACYJNE L__-.-__� Programy anqlizy bod�ców� Programy usuwania zakCóce� z kanakow sensorycznych� Mechanizm aktywacji procesów powtarzania� Transfer przeptywu informacji z rejestru sensor.do STM� Kodowanie i transter i�formacji z STM do LTM� Poszukiwanie w LTM� Operacje heurystyczne na zakodowanych informacjach � Zbiór kryteriów decyzyjnych � Inicjowanie generatora reakcjiLTMBank pamiqci samoadresujqcej i nieprzemijajqcejI I I_ - - JRys.21.Model pami�ci R.M.Shiffrina i R.C.Atkinsona (1969).i programy analizy sensorycznej bod�ców i ich identyfikacji.St�d hipotetyczna droga (oznaczona lini� przerywan�) z rejestratora sensorycznego do LTM, w której przechowywane s� wzorce umys�owe, s�u��ce do rozpoznawania nap�ywaj�cych bod�ców.Do grupy tej nale�� te� procesy zwi�zane z programami usuwania zak�óce� z kana�ów sensorycznych i ogólnie z procesami uwagi.Podstawowe procesy transferu informacji do LTM to powtarzanie i organizowanie (strukturalizowanie) materia�u.Pojemno�� magazynu STM jest, jak wiemy, ograniczona (7�2 jednostek informacyjnych), powtarzaj�c jak�� informacj� podmiot mo�e j� d�u�ej zatrzyrraa� w STM i u�atwi� jej powielenie w LTM.Dlatego te� efekt pierwsze�stwa wyra�ony na krzywych swobodnego przypominania wyja�niany jest wi�ksz� liczb� powtórze� pierwszych elementów szeregu w porównaniu z nast�pnymi (por.omawiany powy�ej eksperyment Atkinsona i Shiffrina).Organizowanie materia�u polega na znalezieniu w�a�ciwego kodu i integruj�cego schematu dla danej informacji czy grupy informacji (np.sztuczki mnemotechniczne).Stracona w STM informacja nie mo�e by� odzyskana.Skoro za� zostanie przekopiowana w LTM, pozostaje tam na trwa�e.Problem stanowi jednak jej wydobycie.Z procesami wydobywania informacji z LTM zwi�zana jest ca�a rodzina strategii, jakie podmiot podejmuje w tym celu.Znalezienie doj�cia do45przechowywanej w LTM informacji nie zawsze jest �atwe.Wybrana z magazynu LTM informacja przechodzi do STM, tu jest analizowana i ewentualnie wykorzystywana w dalszym przetwarzaniu.Strategie STM w odniesieniu do LTM polegaj� na wyborze z LTM informacji próbnej i na wytworzeniu odpowiedniego nastawienia poszukiwawczego w LTM, nastawienia pozwalaj�cego na ocen� informacji.Je�li nastawienie poszukiwawcze nie znajduje po��danej informacji, proces jej poszukiwania mo�e zosta� wstrzymant' jub powtórzony z now� próbn� informacj� wydobyt� z LTM.Jak wynika z powy�szych rozwi�za�, s�abym ogniwem naszej pami�ci s� procesy transferu informacji do LTM i z powrotem.G�ówna umiej�tno�� uczenia si� polega na umiej�tno�ci organizowania materia�u kodowanego na trwa�e i opanowaniu strategii jego wydobycia.Procesy zapominania przebiegaj� ró�nie w poszczególnych blokach pami�ci [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki