Bettelheim Bruno Cudowne i pożyteczne O znaczeniach i wartociach bani

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.*122Pewien bogaty kupiec ma tu nie tylko nieodmiennie wyst�puj�ce w ba�niach trzy córki, lecz tak�e trzech synów, cho� rola ich jest znikoma.Wszystkie córki s� pi�kne, ale najpi�kniejsza jest najm�odsza, któr� z tej racji nazywa si� "ma�� Pi�kno�ci�", co budzi zazdro�� pozosta�ych sióstr.Starsze siostry s� pe�ne pychy i egoizmu, Pi�kno�� za� jest skromna, mi�a i uprzejma dla wszystkich.Ojciec niespodzianie traci ca�y maj�tek i rodzina zmuszona jest �y� w ubóstwie.Starsze siostry znosz� to �le, natomiast zalety Pi�kno�ci nabieraj� w tej sytuacji jeszcze wi�kszego blasku.Pewnego razu ojciec wybiera si� w podró�; pyta on, co ma przywie�� córkom.Dwie starsze, spodziewaj�c si�, �e ojciec odzyska w tej podró�y cz�� utraconych bogactw, prosz� go o kosztowne klejnoty, Pi�kno�� za� nie prosi o nic.Dopiero ulegaj�c naciskom ojca, powiada, aby przywióz� jej ró��.Nadzieje na odzyskanie maj�tku zawodz� i ojciec wraca równie biedny, jak wówczas, kiedy wyrusza�.W drodze powrotnej gubi si� w wielkim lesie i ju� ma zw�tpi� o swym ocaleniu, gdy nagle natrafia na pa�ac, w którym zn�jdu-* Opowie�� Riquet a la houppe napisana przez Perrault i oparta na podobnym motywie jest wcze�niejsza od obu tych wersji; nie znamy wariantu, który poprzedza�by oryginalne uj�cie autora.Perrault na miejsce zwierz�cia wprowadza brzydkiego i zniekszta�conego, ale obdarzonego �wietn� inteligencj� królewicza Riqueta.Pewna królewna, która z kolei od urodzenia przejawia niezwyk�� t�pot�, zakochuje si� w nim z racji jego charakteru i inteligencji, przestaj�c dostrzega� fizyczne mankamenty królewicza.Mi�o�� królewicza do t�pej królewny sprawia, �e zamienia si� ona w osob� o niezwyk�ej inteligencji.Tych czarodziejskich przemian dokonuje dojrzale uczucie oraz akceptacja dziedziny pici: to, co wydawa�o si� odra�aj�ce -staje si� pi�kne, to, co wydawa�o si� niedorzeczne -staje si� pe�ne uduchowienia.Sens moralny opowie�ci, jak podkre�la Perrault, sprowadza si� do tego, �e pi�kno i brzydota - zarówno zewn�trzne, jak wewn�trzne - ukazuj� nam si� zale�nie od sposobu patrzenia.Poniewa� jednak sens ten sformu�owany jest expressis verbis, opowie�� Perrault wiele traci jako ba��.Skoro mi�o�� wszystko przemienia, bohaterowie nie maj� w istocie �adnych konfliktów do rozwi�zania i nie przechodz� �adnych zmian rozwojowych; jedynie dzi�ki pokonaniu pewnych trudno�ci mogliby osi�gn�� pe�niejsze cz�owiecze�stwo.466je jedzenie i nocleg, chocia� nikogo w nim nie ma.Rankiem ma ju� rusza� dalej, ale spostrzega w ogrodzie wspania�e ró�e i przypomniawszy sobie pro�b� Pi�kno�ci, zrywa dla niej kwiaty.Wówczas pojawia si� straszliwe monstrum, Bestia, czyni�c mu wyrzuty, �e dokonawszy w pa�acu tak dobrego przyj�cia, kradnie ró�e.Za kar� ojciec ma ponie�� mier�.Przera�ony cz�owiek prosi o lito��, t�umacz�c si�, �e zrywa� ró�e dla córki.Bestia zgadza si� pu�ci� go wolno, pod warunkiem jednak, �e do pa�acu przyb�dzie jedna z córek, aby ponie�� kar� w zast�pstwie ojca.Je�li za� �adna z nich nie zechce tego uczyni�, ojciec sam b�dzie musia� umrze�: ma wówczas powróci� w ci�gu trzech miesi�cy.Na odjezdnym Bestia daje ojcu skrzyni� pe�n� z�ota.Ojciec nie zamierza po�wi�ca� �adnej z córek, zgadzaj�c si� na trzymiesi�czn� zw�ok� tylko po to, aby raz jeszcze z nimi si� zobaczy� i przywie�� im skrzyni� z�ota.Po powrocie do domu ofiarowuje on Pi�kno�ci ró�� i nie mo�e si� powstrzyma�, aby jej nie opowiedzie�, co mu si� przydarzy�o.Bracia chc� wyruszy� do lasu i zabi� Besti�, ale ojciec powstrzymuje ich, mówi�c, �e musieliby zgin��.Pi�kno�� nalega, by ojciec pozwoli� jej pój�� zamiast niego.�adne argumenty, które wysuwa on przeciwko temu, nie mog� jej przekona�: pójdzie z nim mimo wszystko.Tymczasem dzi�ki otrzymanym od Bestii bogactwom starsze siostry zawieraj� bardzo korzystne ma��e�stwa.Po up�ywie trzech miesi�cy Pi�kno�� - wbrew woli ojca - wyrusza wraz z nim do pa�acu Bestii.Bestia zapytuje, czy Pi�kno�� przyby�a z w�asnej, nieprzymuszonej woli, a otrzymawszy odpowied� twierdz�c�, pozwala ojcu odej��, co te� on w ko�cu z ci�kim sercem czyni.Bestia go�ci m�od� dziewczyn� w swym pa�acu prawdziwie po królewsku, wszystkie �yczenia Pi�kno�ci spe�niaj� si� jakby cudem.Ka�dego wieczoru Bestia towarzyszy Pi�kno�ci przy posi�ku.Pi�kno�� zaczyna z upragnieniem czeka� na ten moment dnia, bo towarzystwo Bestii przerywa jej samotno��.Jednak przyprawia j� o niepokój pytanie, z jakim Bestia zwraca si� do niej ka�dego wieczoru pod koniec posi�ku - pytanie, czy zechcia�aby zosta� jego �on�.Otrzymawszy za ka�dym razem grzeczn� odpowied� odmown�, Bestia oddala si�, pogr��ona w wielkim smutku.W ten sposób467up�ywaj� trzy miesi�ce.Kiedy Pi�kno�� raz jeszcze daje Bestii odmown� odpowied�, Bestia pyta, czy m�oda dziewczyna mog�aby przynajmniej przyrzec, �e nigdy jej nie opu�ci.Pi�kno�� zgadza si� na t� pro�b�, ale z kolei prosi Besti�, aby mog�a odwiedzi� ojca, gdy� przypatruj�c si� w zwierciadle temu, co dzieje si� w jej domu, widzi, i� ojciec bardzo za ni� t�skni.Bestia godzi si� na te odwiedziny, ale ostrzega, �e je�li Pi�kno�� nie wróci w ci�gu tygodnia, ona, Bestia, b�dzie musia�a umrze�.Nazajutrz Pi�kno�� zostaje w czarodziejski sposób przeniesiona do domu rodzinnego; ojciec, widz�c j�, nie posiada si� z rado�ci.Bracia s� nieobecni, zaci�gn�li si� do wojska.Siostry, nieszcz�liwe w ma��e�stwie, chc� z zazdro�ci zatrzyma� Pi�kno�� w domu na d�u�ej, s�dz� bowiem, �e wtedy Bestia przyb�dzie, aby j� zabi�.Udaje im si� przekona� najm�odsz� siostr�, �e winna pozosta� jeszcze drugi tydzie�, ale dziesi�tej nocy Pi�kno�� ma sen: Bestia czyni jej umieraj�cym g�osem wyrzuty, �e nie dotrzyma�a obietnicy.Pi�kno�� zapragn�a znale�� si� znów przy Bestii, i w jednej chwili zostaje przeniesiona do pa�acu.Znajduje Besti� gin�c� z �alu, �e Pi�kno�� z�ama�a s�owo.M�oda dziewczyna zrozumia�a podczas pobytu w domu, jak bardzo przywi�za�a si� do Bestii; widz�c j� w tak g��bokiej rozpaczy, zdaje sobie spraw� z tego, �e j� kocha; mówi jej, �e nie mo�e d�u�ej bez niej �y� i pragnie j� po�lubi�.W tym momencie Bestia przemienia si� w królewicza.Przybywa ojciec, który nie posiada si� ze szcz�cia, oraz reszta rodziny.Niegodziwe siostry zostaj� przemienione w pos�gi; odczarowa� je mo�e tylko rozpoznanie w�asnych przewin.W omawianej wersji wygl�d Bestii, jej kszta�t, pozostawiony jest naszej wyobra�ni.W innych wersjach, które znale�� mo�na w ró�nych krajach europejskich, Besti� - pod wp�ywem opowie�ci o Erosie i Psyche - przedstawia si� jako w�a.Poszczególne wersje nie ró�ni� si� wiele od uj�cia omawianego przeze mnie, wyj�wszy jeden pojawiaj�cy si� w nich wa�ny szczegó�.Kiedy bowiem m�odzieniec odzyskuje ludzk� posta�, mówi, dlaczego zosta� przemieniony w w�a: spotka�a go kara za to, �e uwiód� sierot�.Skoro wykorzysta� cudz� bezbronno��, aby pofolgowa� seksualnej po��dli-468wo�ci, wybawi� go mo�e tylko czyja� ca�kowicie bezinteresowna, pozbawiona egoizmu mi�o��, kto�, kto gotów by�by dla niego po�wi�ci� siebie [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki