Ignacy Krasicki Mikołaja Dowiadczyńskiego przypadki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zby�em uk�onem o�wiadczenie.Wtem nadszed� minister rekomenduj�c imieniem dworu do laski marsza�kowskiej jednego z pos�ów.Na wieczerzy by�em u jednego senatora; ten, nie wzi�wszy �wie�o wakuj�cego starostwa, p�aka� nad ojczyzn�, któr� intrygi dworskie prowadzi�y do zguby, rekomendowa� nam wi�c do laski marsza�kowskiej swojego synowca, który w pi�tym roku wieku swego b�d�c obersztlejtnantem, nie móg� si� ju� teraz, w dziewi�tnastym, regimentu doczeka�.Mimo usilne z obu stron solicytacje nie uwi�zili�my naszego s�owa.Przyszed� dzie� zacz�cia sejmu, weszli�my do izby.Marsza�ek starej laski z zwyk�ymi ceremoniami sejm w tumulcie i wrzasku niezno�nym zagai�.Przez dwa dni nie mogli�my si� doczeka� obrania marsza�ka: trzeciego przyniesiono manifest zrywaj�cy sejm.I tak sze�ciomiesi�czne ca�ego narodu intrygi i koszty sko�czy�y si� na bolesnej oracji marsza�ka starej laski, przy po�egnaniu uskar�aj�cego si� na nieszcz�liwe losy ojczyzny.Chc�c si� rozpatrzy� w sposobie dworskiego �ycia i us�a� sobie drog� do promocji, zosta�em z �akn�c� rzesz� w Warszawie.Przez kilkumiesi�czn� rezydencj� ró�nych sposobów tentowa�em do dost�pienia jakowego urz�du, ale jak przysz�o zastanowi� si� nad tym, przez który móg�bym by� co zyska�, nie chcia�em go u�y�.Powtórzyli mi to wszyscy, co ów jegomo��: �em z bardzo dalekiej wyspy przyjecha�.ROZDZIA� PI�TNASTYNie uda�o mi si� w Warszawie; ale ja si� dlatego ani na Warszaw�, ani na rodzaj ludzki nie gniewam.Ka�dy cz�owiek ma swój w�a�ciwy sposób my�lenia; mój nie zgodzi� si� z Warszaw�, pojecha�em wi�c my�le� do Szumina.Kto by na wsi chcia� tylko my�le�, musia�by si� zawczasu przygotowa� na t�skno�� i niesmak.Ci, co szcz�liwo�� ycia wiejskiego opisali, czynili to po wi�kszej cz�ci wpo�ród miejskich zabaw.Gabinet, w którym naówczas byli zamkni�ci, zdawa� si� im rozkosznym gajem, pi�kn� dolin�; na rozkazy poetów p�yn� kr�te strumyki, spadaj� z ska� pieniste potoki, echa ptasz�t rozlegaj� si� po lasach i ska�ach; ale gdy te �ywe wyrazy w�asnym chcemy ui�ci� do�wiadczeniem, trzeba, zatargowawszy wiele, na ma�ym przesta�.Nie jest rozrzutne w u�yczeniu rozlicznych wdzi�ków przyrodzenie.Owe nat�one bystro�ci� imaginacji naszej widoki okazuj�, prawda, posta� mi�� i wdzi�czn�, nie tak� jednak po wi�kszej cz�ci, jako�my j� pierwej sami sobie u�o�yli.W romansach chyba albo bajkach reszty szuka� nale�y.�ycie wiejskie dlatego jest mi�e, i� nadaje ch�� do gospodarstwa; tego obowi�zki rozci�gaj� si� do wszystkich czasów, a ch�� zysku, z��czona z niewinn� a coraz now� zabaw� nie daje si� rozpostrze� t�skno�ci, która nape�nia� zwyk�a wszystkie przedzia�y gwa�townych zabaw miejskich.Zda�o mi si�, �em do mojej wyspy powróci�, gdym w domu osiad�.Pierwszy podobno z ca�ej okolicy prze�wiadczony u siebie b�d�c, �e moi poddani byli lud�mi, przy�o�y�em do tego starania, aby ile mo�no�ci uczyni� ich stan zno�niejszym.Niech powie ma�a cz�stka ludzi dobrze my�l�cych, jak� rozkosz czuje poczciwe serce w uszcz�liwieniu podobnych sobie.Powróci�em z bardzo dalekiej wyspy; to by�o wyrokiem zagradzaj�cym mi drog� do promocji.Je�eli ten powrót znaczy� niepodobie�stwo zgodzenia cnoty z szcz�ciem - niech moi ziomkowie do dalekich wysp je�d��; cho�by w tej podró�y min�li Pary� i Londyn, nie straci na tym ojczyzna.Wybaczy czytelnik tej ma�ej dygresji.Sko�atany rozmaitymi przypadki, rzecz naturalna, i� mocniej ni�eli inni uczu�em s�odycz mi�ego spoczynku.W tej zostaj�c sytuacji zacz��em my�le� o postanowieniu, �ebym przynajmniej dobr� dzieciom moim edukacj� móg� si� krajowi przyda�.Niedaleko mojej wioski mieszka� pan jeden zacno�ci� familii znamienity, ale na fortunie podupad�y.W sali pa�acowej pe�no by�o portretów przodków jego: jedni piastowali bu�awy, drudzy marsza�kowskie laski, pastora�y, piecz�ci, buzdygany etc.Maj�c si� nierównie lepiej od gospodarza domu, gdym tam przyjecha�, �e mi si� ich córka zda�a by� dobrej edukacji; mniema�em, i� konkurencja moja do niej przyj�ta b�dzie z rado�ci�.Odkry�em wi�c przez dobrego przyjaciela moje intencje.Nie posz�a w smak gospodarzowi, jak j� sam potem definiowa�, takowa zuchwa�o��.U wieczerzy wszcz�� dyskurs o prerogatywach zacno�ci wielkiego imienia i pod�o�ci takowych rodziców, którzy dla b�ahego zysku gotowi ja�nie o�wiecono�� czy� z wielmo�no�ci�.Ja�nie o�wiecona pani rzuci�a na mnie okiem pe�nym wzgardy i razem wspania�o�ci; dorozumia�em si� reszty i nazajutrz równo ze �witem odjecha�em bez po�egnania z tego domu, gniewaj�c si� srodze na moj� piecz�tk� bez mitry i paludamentu.By�a w s�siedztwie moim druga dama, nie tak arcyzacna, ale ojciec, najs�awniejszy aktor kontraktów lwowskich, oprócz czerwonych z�otych obr�czkowych i talerów starych gardzi� wszystkimi marno�ciami �wiata tego.U ja�nie o�wieconego jedli�my ba�anty na farfurach; pan pods�dek da� barszcz, schab, bigos i buraki na misach srebrnych, a co osobliwsza, pod cechowan� mitr� i paludamentem postrzegli�my herby ja�nie o�wieconego.Nie wchodz�c w przymioty moje, pierwsz� zaraz uczyni� pan pods�dek propozycj�, �ebym przysz�ej ma��once tyle prostym d�ugiem zapisa�, ile po�owa jej posagu wynosi� b�dzie; na reszcie za� fortuny mia�em uczyni� do�ywocie.Wstr�t mi uczyni�a takowa propozycja, wi�kszy dama, dumna wielko�ci� posagu, bez �adnych przymiotów.W kilka czasów pozna�em na odpu�cie panienk� zacn�, bardzo pi�kn�, ale ubog�.Ju� mia�em uczyni� rodzicom deklaracj�, gdy raz nie zastawszy u siebie damy postrzeg�em bilecik na stoliku.Jej by� charakter, adres do jegomo�ci pana wicesgerenta; oznajmywa�a mu o swoim przysz�ym zam�ciu, ubolewa�a, �e bogactwa cnocie i przymiotom rzadko towarzysz�, ko�czy�a o�wiadczeniem, i� b�dzie mia� r�k� bogaty, ale serce kochany Anto�.Nie podoba� mi si� ten podzia� z Antosiem i odt�d w tym domu nie posta�em.ROZDZIA� SZESNASTYZawodne konkurencje uczyni�y mi wstr�t od postanowienia, zamkn��em si� wi�c na nowo w domu.�ebym jednak trzeci raz nie uszed� za dzikiego, wybra�em kilku dobrych i przystojnych s�siadów, ucz�szcza�em do nich czasami, gdy za� mnie odwiedzali, rad im by�em w domu moim.reszt� czasu zabiera�y gospodarskie zabawy, budowla, ogród, ksi��ki [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki