[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.2.Depresja poporodowa.Oko³o 20% kobiet doznaje depresji (od ³agodnej do umiarkowanej).Epizody te trwaj¹ od szeœciu do oœmiu tygodni po porodzie, choæ stan ten u niektórych osób mo¿e siê utrzymywaæ przez rok.3.Psychoza poporodowa.Jest to reakcja stosunkowo rzadka, pojawiaj¹ca siê raz na tysi¹c porodów.Wielu badaczy uwa¿a, ¿e przyczyny tych zaburzeñ maj¹ charakter biologiczny, a to dlatego, ¿e podczas porodu zachodz¹ g³êbokie przemiany neurohormonalne.Powszechnoœæ wystêpowania smutku poporodowego œwiadczy³aby, ¿e jest to normalna reakcja psychobiologiczna.Jednak zwi¹zek istniej¹cy miêdzy zaburzeniami miesi¹czkowania a depresj¹ poporodow¹ sugeruje, ¿e kobiety, które maj¹ problemy z fizjologicznym wyrównywaniem stosunkowo drobnych zmian hormonalnych zachodz¹cych w cyklu miesi¹czkowym, lub te¿ te, które s¹ biologicznie nadwra¿liwe na subtelne zmiany endokrynologiczne, bêd¹ mia³y powa¿ne problemy z dostosowaniem siê do dramatycznego spadku wytwarzania sterydów ³o¿yskowych, jaki nastêpuje w czasie porodu (Dalton, 1971).Ogromne zró¿nicowanie indywidualnych reakcji na stres zwi¹zany z ca³ym procesem dawania ¿ycia wskazuje te¿, ¿e rola postaw, zrozumienia i wsparcia spo³ecznego podczas opisanych epizodów depresyjnych jest zagadnieniem wa¿nym i wymagaj¹cym rozwa¿enia.Hipoteza psychobiologiczna.Jednym z najdziwniejszych mitów, w który wierzy³o poprzednie pokolenie psychoanalityków, by³o przekonanie, ¿e pracê analityczn¹ mo¿na przerwaæ w momencie, gdy poddawana psychoanalizie kobieta zajdzie w ci¹¿ê.S¹dzono, ¿e w czasie ci¹¿y kobiety jak gdyby sztucznie d¹¿¹ “ku zdrowiu" i z tego powodu staj¹ siê oporne wobec ciê¿kiej pracy, jakiej wymaga rozwi¹zywanie st³umieñ psychodynamicznych.Dopiero po wielu latach zdo³ano pokonaæ ten negatywny pogl¹d.To prawda, ¿e kobiety ciê¿arne doznaj¹ g³êbokich przemian zarówno emocjonalnych, jak i osobowoœciowych, lecz na te przemiany sk³ada siê bardzo cenny i otwarty proces ci¹g³ej transformacji i dojrzewania osobowoœci.Z koncepcji psychobiologicznej wynika doœæ nieoczekiwana i wysoce kontrowersyjna hipoteza, która mo¿e byæ b³êdnie zrozumiana i ³atwo zniekszta³cona.Mimo to przedstawiê j¹.Potê¿ne przemiany hormonalne, których kobiety doznaj¹ w krytycznych okresach swej transformacji psychobiologicznej (dojrzewanie, miesi¹czka, ci¹¿a, poród, karmienie, menopauza), powoduj¹, ¿e ich zale¿ne od stanu systemy: pamiêci, uczenia siê, postaw i emocji staj¹ siê szczególnie plastyczne.Zatem w tych w³aœnie okresach kobiety mog¹ byæ szczególnie otwarte i podatne na zmianê i transformacjê osobowoœci.Jak to zawsze bywa ze zmian¹ – mo¿e to oznaczaæ zmianê na lepsze lub na gorsze.Jeœli ta zmiana nie jest wspierana i jest Ÿle interpretowana, dochodzi do zaburzeñ adaptacji, depresji i choroby.Gdy natomiast zmiana ta przyjmowana jest z ¿yczliwoœci¹, jako szansa rozwoju i transformacji osobowoœci, mo¿e siê pojawiæ bardziej adekwatny stan œwiadomoœci i rozwój rzeczywiœcie ma miejsce (Rossi, 1972/1985).Istnieje rozleg³a, bardzo ciekawa literatura na temat roli tradycyjnych zwyczajów, rytua³Ã³w i symboli jako metod udzielania wsparcia kobietom znajduj¹cym siê w krytycznych okresach swej transformacji psychobiologicznej (Brown i Graeber, 1982; Harding, 1955; Markowitz, 1985).Literatura ta wci¹¿ mo¿e stanowiæ Ÿród³o fascynuj¹cych inspiracji dla przysz³ych badañ poœwiêconych wykorzystaniu koncepcji psychobiologicznej w celu wspomagania psychologii kobiety, a co wiêcej, inspiracje te mog¹ siê okazaæ nawet jeszcze bardziej wyrafinowane w odniesieniu do psychologii mê¿czyzny.Psychobiologia zwi¹zków miêdzy ludŸmiCoraz wiêksze jest zainteresowanie wp³ywem rytmów psychobiologicznych na zwi¹zki miêdzyludzkie.Niektórzy badacze uwa¿aj¹, ¿e synchronizacja rytmów biologicznych mê¿czyzny i kobiety mo¿e byæ czynnikiem wspomagaj¹cym zwi¹zek.Na przyk³ad Leonard (1981) opisa³ pewne doœwiadczenia, za pomoc¹ których pary by³y uczone synchronizacji swych rytmów.Badania nad rytmami oko³odobowymi i ultradobowymi dowodz¹, ¿e partnerzy, którzy pracuj¹, jedz¹ i œpi¹ razem, odkrywaj¹, ¿e ich rytmy biologiczne uleg³y synchronizacji, a to sprawia, ¿e czêsto oboje maj¹ ochotê uprawiaæ seks w tym samym czasie.Gdy z kolei partnerzy s¹ zestresowani, a ich rytmy pracy, jedzenia i snu ulegaj¹ zaburzeniu, w powa¿nym stopniu cierpi równie¿ ich zwi¹zek (Chiba, Chiba, Halberg i Cutkomp, 1977).Zegary biologiczne i proces starzenia siêNowe nurty teoretyczne, które pojawi³y siê w badaniach procesu starzenia siê, k³ad¹ szczególny nacisk na fakt, ¿e dzia³anie biologicznych zegarów podwzgórza polega na modulowaniu uk³adów autonomicznego, hormonalnego i odpornoœciowego.W wiêkszoœci tych teorii podkreœla siê szczególn¹ rolê osi podwzgórzowo-przysadkowo-hormonalnej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]