[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Stoją przy drzwiach i rozmawiają o prześladowaniach na Litwie.Stary Litwin opowiada historię Cichowskiego, więzionego przez Rosjan i doprowadzonego do obłędu.Eksponuje jego niewinność i cierpienie jakiego doświadczył.Opowieść staje się zaczynem rozmowy o literaturze.Niektórzy mają stanowisko neoklasycystyczne, sądzą, że literatura nie powinna mówić o wydarzeniach współczesnych - aby je oceniać trzeba zachować odpowiedni odstęp czasowy.Literat IV, prawdopodobnie Brodziński, uważa, że opisywanie okrucieństwa kłóci się z łagodnością słowiańską Polaków.Scenę zamyka kwestia Wysockiego.Mówi on, że elita narodu jest plugawa, prawdziwe wartości narodu ukryte są w ludziach prostych.Rzeczywistą głębią narodu jest jego lud.Scena VII to rozbudowana charakterystyka Nowosilcowa, rosyjskiej władzy na terenach polskich i struktury rosyjskiego społeczeństwa.Senatora otaczają polscy zausznicy.Domaga się on od nich, by przykręcili śruby i prowadzili ostrzej śledztwo by dało zauważalne efekty.Na audiencję dostaje się matka Rollison - jest wdową, kobitą niewidomą.Dowiedziała się, że jej syn jest torturowany i prosi o litość dla niego.Senator szydzi z niej i choć obiecuje interwencję, wydaje rozkaz aresztowania jej.Ojczym Słowackiego podpowiada jak pozbyć się Rollisona - wystarczy otworzyć okno celi, a ten, opętany, sam wyskoczy.Przesłuchiwany jest ksiądz Piotr, to on powiedział matce o Rollisonie, zapowiada oprawcom rychłą karę bożą.Znudzone damy wyprowadzają Senatora na bal.W I części słyszymy menuet z Don Juana, w II arię Komandora (Don Juan uwiódł bliską Komandorowi osobę, a jego zabił w pojedynku.Zjadł kolację na jego grobie - Komandor powstał z grobu i udusił go).Ciekawe jest środowisko ludzi na balu u Senatora - polskie damy, polska szlachta, rosyjscy rewolucjoniści, urzędnicy.Scena ma charakter groteskowy - autor szydzi z rosyjskiej struktury społecznej.W Rosji utrzymywano dozgonne tytuły decydujące o pozycji społecznej.Tany urzędników przerywa pani Rollison - oskarża Senatora o zabicie syna.Ksiądz Piotr informuje niewiastę, że jej syn żyje, jest tylko ciężko ranny.Zebrani dowiadują się, że piorun spalił Doktora wraz ze wszystkimi srebrnikami.Ksiądz przytacza dwie przypowieści - Bóg często odkłada karę, by ta później była sroższa (teologia wg A.M.).Scenę zamyka rozmowa księdza Piotra z Konradem - wywożą go na zesłanie.Zawarta jest tu sugestia, że na zesłaniu Konrad uzyska wielkość duchową.Scena IX zamyka III część "Dziadów".Autor nawiązuje do II i IV części - trup Doktora chce uwolnić się od palących srebrników, a Bajkow cierpi od rozpusty.Scenę zamyka widzenie - Guślarz ukazuje, że symbolami cierpień Konrada są plamy krwi na czole i piersi.Ustęp - romantyczny poemat podróżniczy.Krainę przedstawia autor w wierszu "Droga do Rosji" - pejzaż rosyjski to dzika, pustynna kraina.Porównuje Rosję do białej, niezapisanej kartki, na której nie wiadomo kto postawi znaki - Bóg czy diabeł.Mieszkańcy Rosji jawią się autorowi jako ludzie czerstwi, prymitywni, są jak larwy, z których może się wyłonić zarówno motyl jak i ćma.Mickiewicz ukazuje Rosję jako naród nieukształtowany, pogrążony w tyranii.Przemierzając wielkie obszary tego państwa, zauważa autor, że organizacją rzeczywistości rosyjskiej rządzi imperialny militaryzm."Przedmieście stolicy" i "Petersburg" są poświęcone stolicy imperium.Petersburg to symbol istoty carskiej tyranii.Wyrósł on dzięki krwi niewolników, morderstwom, podbojom.Zbudowany został na bagnach i piaskach - ta budowa pochłonęła tysiące istnień ludzkich.Stolica pozbawiona jest własnego stylu, naśladuje style architektoniczne zachodniej Europy."Pomnik Piotra Wielkiego" oddaje istotę rosyjskiej imperialności - postać ta przyrównana zostaje do pomnika Marka Aureliusza, władcy łagodnie postępującego z ludem.We fragmencie końcowym autor stawia pytanie profetyczne - co się stanie z Rosją, jeśli jej duchowość spotka się z ideami stworzonymi w filozofii zachodniej ? Co się stanie z kaskadą tyraństwa ? "Przegląd wojska" - cechą tyranów jest zamiłowanie do militarnych parad i popisywanie się nimi przed zachodnimi ambasadorami.W ich czasie giną żołnierze, oficerowie - stratowani, zamarznięci.Autor charakteryzuje istotę polityki rosyjskiej względem państw Europy Zachodniej - Rosja kokietuje je pozorami demokracji.W zakończeniu autor charakteryzuje istotę rosyjskiej duchowości - opisuje historię chłopa, który zamarzł pilnując szuby swojego pana.Istotą rosyjskiej duchowości jest więc heroizm niewoli - heroiczna wytrwałość w byciu niewolnikiem."Oleszkiewicz" - postać tajemniczego pielgrzyma, proroka.Zapowiada karę bożą, która dotknie nowy Babilon, miasto Szatana - Petersburg (powódź z 1824 r.).Ustęp ma puentę natury metafizycznej - Rosja, pełna tyranii jest siedzibą Szatana."Do przyjaciół Moskali" - autor pragnie złagodzić krytykę jakiej poddał Rosjan.Przedmiotem krytyki nie miał być naród rosyjski, lecz jego niewola.Składa hołd rosyjskim rewolucjonistom, mówi jednak i o tych, którzy pełnią służbę w państwie tyranii.Ostrzega Rosjan przed akceptacją niewoli, gdyż pozbawi ich ona godności narodowej i ludzkiej.Autor: Nieznany
[ Pobierz całość w formacie PDF ]