Gšdecki Szkic biblijnej historii Izraela

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.To wewn�trzne napi�cie spowodowa�o roz�am po �mierci Salomona.W efekcie pojawiaj� si� dwa odr�bne królestwa, Judy i Izraela, z których ka�de b�dzie prowadzi� swoj� w�asn� polityk�, nie zawsze przyjazn� wobec wspó�braci.Otwiera si� droga rywalizacji, na której po oko�o dwustu latach Izrael poniesie najwi�ksz� pora�k�.Uprowadzenie Izraelitów do niewoli i zniszczenie ich królestwa nie b�dzie w stanie wygasi� jakby naturalnej niech�ci pozosta�o�ci obydwu królestw do siebie.Przetrwa ona czasy perskie, hellenistyczne i rzymskie i pozostanie �ywa a� do czasów wspó�czesnych.Faktycznie ogie� zosta� pod�o�ony pod proch przez nast�pc� Salomona, Roboama i jego nierozwa�n� postaw� wobec d��e� i ��da� pokole� pó�nocnych, które by�y rozdra�nione ci�arami, jakie na�o�y� na nie jego ojciec.Do spotkania mi�dzy Roboamem a przedstawicielami pokole� pó�nocnych dosz�o w Sychem /40 km na pó�noc od Jerozolimy/.W tym samym miejscu w którym Jozue doprowadzi� podczas zgromadzenia ogólnego do zjednoczenia pó�nocy i po�udnia, teraz dochodzi do podzia�u.Roboam zostaje zmuszony do ucieczki.Pokolenia pó�nocne tworz� odr�bne królestwo z w�asnym królem, a do ich grona przy��czaj� si� pokolenia Zajorda�skie.Przy Judzie pozostaje tylko pokolenie Beniamina.Na domiar z�ego wkrótce, w pi�tym roku panowania Roboama, Juda zostaje zniszczona przez najazd egipski, prowadzony przez za�o�yciela XXII dynastii, Szeszonka /1 Krl 14,24-27/.Faraon ten d��y� do wznowienia w�adzy egipskiej w Azji, st�d jednym z obiektów jego ataku sta�a si� Juda razem z Jerozolim� i jej �wi�tyni�, oraz Izrael, czego nie mówi� ksi�gi biblijne, ale o czym informuje lista podbitych miast znaleziona na murach �wi�tyni Amona w Karnaku.Pokolenia pó�nocne wybra�y na swojego przywódc� Jeroboama, dawnego urz�dnika króla Salomona, któremu przepowiedzia� w�adz� nad Izraelem prorok Achiasz, w zwi�zku z czym nie pozosta�o mu nic innego jak tylko ucieka� przed gniewem Salomona i schroni� si� w Egipcie u Szeszonka.Po �mierci Salomona wróci� do ojczyzny akurat w czasie zgromadzenia w Sychem, a�eby otrzyma� w�adz� /1 Krl 12,20/.�wiadom tego, �e ewentualna zmiana decyzji pokole� pó�nocnych i ponowna ch�� nawi�zania kontaktów z Jud� mog�yby go drogo kosztowa�, postanowi� uwypukli� ró�nic� mi�dzy pó�noc� a po�udniem.Przeniós� stolic� z Gibea /dawna stolica Saula do Sychem, aby zwi�kszy� odleg�o�� od Jerozolimy i stworzy� konkurencyjny dla Jerozolimy kult /1 Krl 12,26-33/ w dwóch sanktuariach le��cych na kra�cach królestwa Izraelskiego /w Betel i Dan/.Obydwa sanktuaria nie by�y zupe�nie nieznane, mia�y bowiem zwi�zek jeszcze z czasami patriarchalnymi.Betel, le��ce 16 km od Jerozolimy, sta�o si� z czasem g�ównym sanktuarium pa�stwa pó�nocnego i pozosta�o nim a� do jego upadku.Ponadto król ustanowi� doroczne �wi�to, które obchodzono w innym miesi�cu.Chodzi�o tu o �wi�to Namiotów /Kp� 23,34 Lb 29,12/, które Jeroboam opó�ni� bezprawnie o jeden miesi�c w stosunku do daty obchodzonej w Jerozolimie.Poza tym król, nie b�d�c Lewit�, sam sk�ada� ofiary /1 Krl 12,32/, kaza� w obu sanktuariach ustawi� pos�gi z�otych cielców /echo grzechu na Synaju/.Pos�gi te nie by�y prawdopodobnie uwa�ane za obraz bo�y, ale raczej za tron albo podnó�ek Boga, podobnie jak cherubiny w sanktuarium jerozolimskim: jednak�e ze wzgl�du na podobie�stwa do statui u�ywanych w kultach p�odno�ci �atwo doprowadzi� lud do idolatrii.Wysi�ki królewskie w kierunku powi�kszenia rozdzia�u mi�dzy religi� Izraela a religi� Judy po cz�ci powiod�y si�.Poniewa� jednak nawi�zywa�y one z konieczno�ci do tradycji patriarchalnej, czyli tradycji typu charyzmatycznego, wprowadzi�y mimowolnie pewn� niestabilno�� samego urz�du królewskiego, który opiera� si� na wskazaniu bo�ym wybranej osoby oraz aklamacji ludu.Juda tymczasem wybra�a pewniejsz� drog� sukcesji monarchicznej, gwarantuj�c� mniejsze wstrz�sy po �mierci króla pochodz�cego z jednej i tej samej linii Dawida, jedynej wybranej przez Boga.Nie mo�na przy tym zapomina�, �e charakterystyka osoby Jeroboama pochodzi od niech�tnego mu pisarza z po�udnia, który zalicza go do grona najgorszych heretyków, poniewa� zniszczy� on wi� istniej�c� mi�dzy pokoleniami oraz jedno�� religijn� wokó� Jerozolimy.Po �mierci Jeroboama w�adz� w Izraelu przej�� jego syn, Nadab /909-908/.Kontynuowa� on polityk� rozdzia�u, w czasie krótkiego panowania wpl�ta� si� w wojn� z Filistynami i usi�owa� odebra� im miasto Gabbaton /le��ce na terytorium przydzielonym pokoleniu Dana/.Podczas obl�enia miasta zosta� zaatakowany przez Basz� /oficera pochodz�cego z pokolenia Issachara/ podbity i stracony /1 Krl 15,25-30/.Szczegó�owe wiadomo�ci dotycz�ce jego panowania znajdowa�y si� w "Ksi�dze królów Izraela", czyli w anna�ach królewskich, które by�y jeszcze dost�pne w czasie gdy autor 1 Krl pisa� streszczenie dzia�alno�ci Nadaba /1 Krl 15,31/.Basza /908-885/, przejmuj�c tron po Nadabie, zabezpieczy� si� przed ewentualn� reakcj� przeciwko jego w�adzy w ten sposób, �e wymordowa� ca�� rodzin� Jeroboama /1 Krl 15,29/.Pozosta� przy rozdziale religijnym wprowadzonym przez Jeroboama i popiera� go.Basza rz�dzi� 24 lata w Izraelu ze stolicy w Tirsie /1 Krl 15,27-16,6/.Tron w Izraelu przej�� jego syn, Ela /885-884/.Rz�dzi� on tylko dwa lata.Autor 1 Krl nie podaje �adnego szczegó�u z jego dzia�alno�ci, wskazuje tylko na anna�y królewskie /1 Krl 16,7-14/, jako dost�pne �ród�o wiadomo�ci o tym królu.Rz�dy Ela zako�czy�y si� w sposób równie tragiczny jak panowanie Nadaba.Jeden z jego oficerów Zimri zabi� go w Tirsie, a potem wymordowa� ca�� jego rodzin�.Tym sposobem w krótkim okresie wygas�a dynastia Izraelska.Po wymordowaniu rodu Baszy Zimri og�osi� si� królem /884/ w Tirsie.Jego panowanie w Izraelu - je�li tak mo�na je nazwa� - by�o najkrótsze i traw�o tylko jeden tydzie� /1 Krl 16,15-20/.W�a�ciwie wszystko odby�o si� pod nieobecno�� wojska izraelskiego.Wojsko, gdy tylko dowiedzia�o si� o zamordowaniu króla, porzuci�o obl�enie Gibbatonu - ci�gle jeszcze znajduj�cego si� w r�kach filisty�skich - i powróci�o pod Tirs�.Wkrótce miasto znalaz�o si� w r�kach wojska, a Zimri, nie maj�c �adnej mo�liwo�ci ratunku, schroni� si� w pa�acu królewskim, który podpali� i sam w nim sp�on��.Nowym królem zosta� wybrany jeszcze podczas obl�enia Gibbetonu Omri /884-873/, cz�owiek, który sta� si� za�o�ycielem nowej dynastii w Izraelu.Posiada� on spore zdolono�ci i by� pierwszym królem izraelskim, o którym informuj� �ród�a pozabiblijne /stela Meszy: "Jam jest Mesza, syn Kemosz-bone, król Moabu, Dajbonita.Ojciec mój panowa� przez 30 lat nad Moabem, a jam obj�� królowanie po mym ojcu.I usypa�em ten oto pagórek /bogu/ Kemoszowi w Karchah, bo mi /u�yczy�/ pomocy i wybawi� mnie z r�k wszystkich królów, a da� mi doczeka� pociechy z /upadku/ mych wrogów.Omri by� królem Izraela i przez wiele lat upokarza� Moabitów, gdy� Kemosz gniewa� si� ci�gle na swój kraj.Po Omrim wst�pi� na tron syn jego i rzek� równie�: chc� upokorzy� Moab! Tak powiedzia� za mego panowania, lecz ja mia�em pociech� na nim i na jego domu i Izrael zgin�� zgonem wiecznym.A Omri zaj�� by� ca�y kraj od Medaby i mieszka� tam przez wszystkie dni swego �ycia i przez po�ow� dni �ycia swoich synów, razem lat 40.I to za moich dni odda� Kemosz ten kraj /mnie/ z powrotem.Wówczas zbudowa�em Baal-Meon i urz�dzi�em tam cysterny.Potem zbudowa�em Kirjathon.A ludzie z pokolenia Gad mieszkali w kraju Ataroth od wieków: wtedy odbudowa� sobie król Izraela Ataroth.Walczy�em z tym miastem, zaj��em je i wyg�adzi�em ca�� ludno�� miasta, umi�owanie oczu dla Komesza i Moabu.I zabra�em stamt�d o�tarze boga Daudo i zawlok�em go do Kerijot przed Kemosza i osadzi�em tam�e ludzi z Srn /Szaron/ i Machrat.I rzek� do mnie Kemosz: Id� i zabierz Izraelowi Nebo.I poszed�em w nocy i oblega�em je od brzasku jutrzni do po�udnia [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki