[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.kasa-kasza, dama--tama, sok-szok, itp.Zaburzona mo¿e te¿ byæ wymowa tych wyrazów.Zaburzenie s³uchu fonematycznego przede wszystkim utrudnia dokonywanie analizy i syntezy s³uchowej wyrazów, w znacznym stopniu warunkuj¹cych opanowanie umiejêtnoœci pisania i czytania.Zaburzenia s³uchu fonematycznego mog¹ wystêpowaæ w ró¿nym stopniu.Lekkie zaburzenia polegaj¹ na myleniu g³osek opozycyjnych (ró¿-ni¹cych siê jedn¹ cech¹) lub na nieumiejêtnoœci rozpoznawania pewnych g³osek i na uto¿samianiu ich z g³oskami opozycyjnymi.Czêsto mylone s¹:— g³oski dŸwiêczne i bezdŸwiêczne, np.(b-p, w-f, d-t),— ró¿ni¹ce siê miejscem artykulacji, np.(s, sz, œ, z, ¿, Ÿ, c, cz, æ),— zdarza siê, ¿e jedne zastêpowane s¹ przez drugie.Badanie s³uchu fonematycznego ma na celu ustalenie g³osek, których s³uchowe wzorce nale¿y wykszta³ciæ.Uczeñ I klasy z normalnie ukszta³towanym s³uchem fonematycznym powinien prawid³owo dokonywaæ:— ró¿nicowania wyrazów podobnie brzmi¹cych, np.bu³ka-pó³ka, kaczka-paczka,— analizy g³oskowej,— wyodrêbniania samog³osek na pocz¹tku i na koñcu wyrazu,— wyodrêbniania kolejnych wszystkich g³osek wyrazu,— syntezy g³oskowej,— wyró¿niania g³osek w nag³osie (na pocz¹tku), œródg³osie (w œrodku), wyg³osiæ (na koñcu) wyrazu,— wyodrêbniania kolejnych g³osek w 2-3-4-5-g³osowych wyrazach,— ³¹czenia poszczególnych g³osek w 3-4-5-g³osowych wyrazach,— ustalania miejsca samog³osek w wyrazach,31_ budowania sylab z udzia³em lizaka logopedycznego - podobnie jak przy wierszyku „Sroczka", bawi¹c siê lizakiem, paluszkiem dziecka ³¹czymy spó³g³oskê z samog³osk¹, tworz¹c sylaby.Ruch palcem na lizaku aktywizuje po³¹czenia nerwowe w ca³ym ciele.Pobudza ca³e cia³o do uczenia siê, bowiem wbrew temu, co siê dot¹d mówi³o, ¿e uczenie siê odbywa jedynie w mózgu, dziœ wiemy, ¿e uczenie siê nie jest procesem odbywaj¹cym siê wy³¹cznie w g³owie.Mo¿na zbadaæ poziom analizy g³oskowej, polecaj¹c dziecku odpowiedzieæ na nastêpuj¹ce pytania:a) Co s³yszysz na pocz¹tku s³Ã³w?— Ola— oko— Urszula— palmab) Co s³yszysz na koñcu s³owa?— rok— bat— motyle— ramka— mostc) Wymów g³oski w s³owach:— dom— Ala— rok— waga— woda Umiejêtnoœæ dokonywania syntezy g³oskowej mo¿na zbadaæ, pytaj¹c:Co ja powiedzia³em?32Jeœli dziecko nie potrafi poprawnie odpowiedzieæ na ww.pytania, ieœli pope³nia b³êdy w pisaniu ze s³uchu (opuszcza litery, sylaby, wyrazy, zamienia g³oski o podobnym brzmieniu), to nale¿y koniecznie podj¹æ dzia³ania korekcyjne.jak TRAKTOWAÆ DZIECI Z WADAMI MOWY?Ka¿de dziecko z zaburzeniami mowy trzeba traktowaæ normalnie.Nie nale¿y „robiæ" sensacji z powodu j¹kania siê lub seplenienia, poniewa¿ takie postêpowanie doprowadza do pog³êbiania siê wady i powoduje niekorzystne zmiany psychiczne.Osobiste niepowodzenia, wynikaj¹ce z istniej¹cej wady mowy, powoduj¹ wykszta³cenie siê cechy biernoœci, któr¹ niektórzy nies³usznie uznaj¹ za przejawy lenistwa.Dzieci wra¿liwe, o mniej odpornym systemie nerwowym, doznaj¹ sta³ego niepokoju zwi¹zanego z przewidywanymi trudnoœciami, co mo¿e doprowadziæ je do stanów lêkowych.Ci¹g³e poczucie: „ja tego nie umiem powiedzieæ, ja nie potrafiê", utrwala stany lêkowe.Tu czêsto bior¹ swój pocz¹tek niepowodzenia szkolne.Rodzice i opiekunowie mog¹ i powinni byæ najlepszymi nauczy-cielami prawid³owej mowy dziecka.Powinni:— systematycznie prowadziæ æwiczenia korekcyjne i pamiêtaæ o tym, ¿e im m³odsze s¹ dzieci, tym czas æwiczeñ winien byæ krótszy, a formy zajêæ bardziej zabawowe i atrakcyjne,— prowadziæ zajêcia w pomieszczeniach wyciszonych,— zauwa¿aæ ka¿dy sukces dziecka i odpowiednio go wzmacniaæ poprzez pochwa³y i nagrody,— dostarczaæ dziecku w³aœciwych wzorów wymowy g³oski, wyrazu, zdania i ca³ych wypowiedzi,— nie tolerowaæ b³êdów wymowy,— nauczyæ dziecko w³aœciwie ró¿nicowaæ now¹ g³oskê z g³osk¹ dotychczas niew³aœciwie artyku³owan¹ (wymawian¹),33— spowodowaæ, by dziecko zrozumia³o swoje wady i by odczuwa³o potrzebê ich korekcji,— po uzyskaniu prawid³owego brzmienia g³oski umiejêtnie utrwaliæ j¹ w izolacji, a potem, w po³¹czeniu z samog³oskami; g³oska powinna byæ nastêpnie u¿yta w ró¿nych wyrazach i wypowiedziach.UWAGA!Nie jest wskazane prowadzenie terapii logopedycznej w czasie niedyspozycji dziecka
[ Pobierz całość w formacie PDF ]