01 (439)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.A na trzeci dzie� jako�, w niedziel�, �nieg pada� mokry i zrobi�a si� taka plucha od samego rana, i� trudno by�o nosa wy�cibi� na dwór.Zbierali�my si� w�a�nie do ko�cio�a i��, kiedy Gulbasowe ch�opaki pocz�y na wsi krzycze�: �Stra�niki jad�!"Jako� mo�e w pacierz przyjecha�o ich ze trzydziestu, a z nimi urz�dniki i ca�y s�d, roz�o�yli si� na plebanii.No, �e ju� i nie wypowiem, co si� dzia�o, kiej zacz�y s�dzi�, wypytywa�, zapisywa�, a naród po kolei bra� pod stró��.Nikto si� nie opiera�, ka�den pewny by� swojego, a wszystkie kiej na spowiedzi przy�wiarcza�y i prawd� szczer� mówili.Dopiero pod wieczór sko�czyli i chcieli zrazu ca�� wie� wraz ze wszystkimi kobietami bra�, ale podniós� si� taki krzyk a ten p�acz dzieci�ski, �e ch�opy ju� si� za ko�ami ogl�dali.Dobrodziej musia� cosik prze�o�y� starszym, �e nas poniechali, nawet Koz�owej, silnie wygra�aj�cej wszystkim, nie wzi�li, ch�opów jeno samych zabrali do kremina�u, Antka za� Borynowego w postronki przykazali wi�za�!- Jezus! w postronki przykazali wi�za�!- I zwi�zali, ale porwa� ci je kiej te nicie nadgni�e, a� si� przel�k�y wszystkie, bo wyda� si�, jakby mu dur do �ba przyst�pi� albo i z�y op�ta�, a on stan�� przed nimi, a w oczy im rzek�:- Skujcie mi� mocno w kajdany i pilnujta, bo wszystkich zakatrupi� i sobie co z�ego zrobi�.Tak si� ano zapami�ta�, �e mu ojca zabili, sam ano r�ce poda� w �elaza, sam nogi nastawi� i tak go powie�li.- Jezu mój mi�o�ciwy! Maryja! - j�cza�a Agata.- Widz� zawdy i do samej �mierci nie zabacz�, jak ich brali.- Wzieni mojego z ch�opakami.wzieni P�oszków.- Wzieni Pryczków.- Wzieni Go��biów.- Wzieni Wachników.- Wzieni Balcerków.- Wzieni Sochów.-.a tyla jeszczech drugich wzieni, �e wi�cej ni�li pi��dziesi�t ch�opa pop�dzili do kremina�u.�e i rozum ludzki nie poradzi wypowiedzie�, co si� tutaj dzia�o.jakie p�acze si� krwawi�y, tych wrzasków lamentliwych.ni tych przekle�stw strasznych.A tu zwiesna nadesz�a, �niegi rych�o sp�yn�y, role podesch�y, ziemia a� si� prosi o obróbk�, czas na orki, czas na siewy, czas na wszystkie roboty, a robi� nie ma kto!Wójt jeno osta�, kowal i tych kilku staruchów ledwie si� ruchaj�cych, a z parobków jeden ino g�upawy, Jasiek Przewrotny !A tu i czas przychodzi rodów, �e ju� poniektóre zleg�y, krowy si� te� ciel�, l�gi wsz�dzie, o ch�opach te� trza my�le� i podwozi� im to po�ywienie, to grosz jaki albo i t� czyst� koszul�, a roboty innej tyla, �e ju� i nie wiada, za co si� przódzi bra�, samym przeciech nie uradzi, a najemnika dosta� nie mo�na po drugich wsiach, bo� ku�den sobie przódzi obrobi� musi.- Nie puszcz� ich to rych�o?- Bóg ta wie kiedy! Je�dzi� do urz�du ksi�dz, je�dzi� i wójt i powiedaj�, �e kiej �ledztwa sko�cz�, to ich popuszczaj�, �e to s�dy maj� by� pó�niej, ale ju� trzy niedziele przesz�o, a jeszcze ni jeden nie wróci�.Rocho te� we czwartek pojecha� dowiadywa� si�.- Boryna �ywie to jeszcze?- �ywie, jeno ledwie dycha i do rozumu nie przychodzi, jako ten klocek le�y.Zwozi�a Hanka dochtorów, to znaj�cych si�, nic nie pomaga.- Ju�ci, pomog� tam dochtory, gdzie chto na �mier� chory!Zmilk�y wyczerpane wspominkami.K��bowa zapatrzy�a si� wskro� sadu na dalek� topolow� drog�, wiod�c� do miasta, i pop�akiwa�a z cicha nos ci�giem ucieraj�c.Potem za� krz�taj�c si� pilnie kiele narz�dzania obiadu opowiada�a z wolna wszystko, co si� sta�o we wsi przez zim�, a czego Agata zgo�a nie wiedzia�a.A� stara rozplet�a r�ce i pochyli�a si� ku ziemi ze zgrozy i zdumienia, bo te nowinki kiej kamienie spada�y na ni� i przejmowa�y dusz� tak� zgryzot� i bólem, �e chlipa� cicho pocz�a.- Mój Bo�e, tam we �wiecie ci�giem my�la�am o Lipcach, ale �eby takie sprawy si� dzia�y, to mi nawet i do rozumu nie przychodzi�o.a tom nawet póki �ycia d�ugiego i nie s�ysza�a o podobnym! Z�e si� tutaj osadzi�o na dobre czy co?- Ju�ci, �e jakby na to przychodzi�o!- A mo�e jeno dopust Bo�y za z�o�� ludzk� i grzechy!- Pewnie, �e nie inaczej.Pan Jezus karze cho�by za takie �miertelne grzechy, jako to Antka z macoch�.Nowe za� przewiny id�, staj� si� na wszystkich oczach!.Ju� Agata boja�a si� rozpytywa� o wi�cej, tylko podnies�a roztrz�sion� r�k� i j�a si� �piesznie �egna� pacierz maml�c gor�cy.- Nieszcz�cie takie pad�o na ca�y naród i Boryna te� le�y bez duszy, a powiedaj� - �ciszy�a g�os obzieraj�c si� strachliwie - jako Jagusia ju� si� na dobre z wójtem sprz�g�a.Nie sta�o Antka, brak�o Mateusza, brak�o i drugich parobków, to dobry pierwszy z brzega, byle jeno wygodzi�.O �wiecie, �wiecie!.- j�kn�a za�amuj�c r�ce ze zgrozy.Stara si� ju� nie ozwa�a, poczu�a si� z nag�a utrudzon� i tak przej�t� tymi nowinkami, �e powlek�a si� do obórki wypoczywa�.Dopiero o samym zachodzie dojrzeli j� wlek�c� si� na wie� do znajomków, powróci�a za�, kiej ju� u K��bów siedzieli przy wieczerzanych miskach.�y�ka na ni� czeka�a i miejsce, ju�ci nie pierwsze, ale zaw�dy nie ostatnie, bo przy K��bowej, jeno �e pojada�a ma�o wiele, kiej to dzieci�tko przebierne, pogaduj�c z cicha o �wiecie, to o tych odpustowych miejscach, które by�a schodzi�a, a� si� niema�o temu nadziwowali.Za� kiej ju� noc zapad�a, �e nawet i zorze graj�ce po szybach przygas�y, i wie� do cna og�uch�a, zapalili w izbie �wiat�o i j�li si� z wolna do snu sposobi�, wtedy Agata wynies�a swoje torbeczki pod �wiat�o wyjmuj�c z wolna ró�ne ró�no�ci, jakie przynios�a.Otoczyli ci j� zwartym ko�em taj�c przydechy i dziw jej nie zjadaj�c rozgorza�ymi oczyma.A ona najpierw po obraziku po�wi�canym rozda�a ka�demu, potem za� sznury paciorków dziewuchom, a tak pi�knych, �e ino gra�y farbami, wrzask si� bez to uczyni� w izbie, tak jedna przez drug� cisn�y si� do lusterka, przymierzaj�c, cieszy� si� sob� i szyj� wzdyma� kiej te indory napuszone; a to i koziki sielne, prawdziwie misiarskie nalaz�y si� la ch�opaków, i ca�a paczka machorki dla Tomasza, w ostatku i la K��bowej wyj�a fryzk� szerok�, wzburzon� i kolorow� nici� obdziergan�, �e gospodyni a� wr�cz plasn�a z wielkiej kontentno�ci.I wszyscy radowali si� niema�o, nie raz i nie dwa ogl�daj�c te �liczno�ci i ciesz�c oczy podarunkami, a ona rada wielce, z niema�� lubo�ci� powieda�a, co ile kosztuje i gdzie to kupione.D�ugo w noc przesiedzieli poredzaj�c jeszcze o nieobecnych.- A� strach za grdyk� �apie, tak cicho na wsi! - zauwa�y�a w ko�cu Agata, gdy przymilkli i opad�o ich g�uche, martwe milczenie.- Gdzie to po inne roki, w tym zwiesnowym czasie, to a�e si� wie� trz�s�a od wrzasków i �miechów !.- Bo jako ten grób otwarty widzi si� ca�a wie�, �e jeno kami�niem przywali� i krzy�e postawi�.�e nawet pacierza nie b�dzie mia� kto zmówi� ni na msz� da�.- potwierdzi�a smutnie K��bowa.- Prawda! Pozwolicie, gospodyni, to bym ano na górk� posz�a, ko�ci me bol� po drodze i oczy ju� �pik morzy.- A �pijcie, gdzie wama do upodoby przylegn��, miejsca nie brakuje.Stara wnet pozbiera�a sakwy i j�a si� w sionce skroba� po drabce, gdy K��bowa zacz�a mówi� za ni� przez wywarte drzwi:- Hale! ma�om nie zabaczy�a wama powiedzie�, �e wzielim wasz� pierzynk� ze skrzyni.Marcycha chorza�a w zapusty na krosty.zi�b by� taki, przyodzia� nie by�o czym.to�wa se po�yczyli od waju.pierzyna ju� wywietrzona i cho�by jutro a zaniesie si� j� na gór�.- Pierzyn�.wasza wola.ju�ci, kiej by�o potrza.ju�ci.Chyci�o j� tak cosik za gardziel, �e urwa�a, dowlek�a si� po omacku do skrzyni, przykucn�a i podniós�szy wieko j�a �piesznie dr��cymi r�koma b��dzi� i obmacywa� swoje wiano �miertelne.Ju�ci.pierzyny nie by�o.a now� ca�kiem ostawi�a.w czystym obleczeniu.ni razu nie u�ywan�.dy� j� z tych nale�nych piórek po pastwiskach u�ciba�a.byle mie� na t� ostatni� skonania godzin�.A wzieni j�.wzieni.P�acz j� taki chyci� �a�o�liwo�ci pe�en, �e dziw jej serce nie p�k�o.I d�ugo pacierz mówi�a �zami go polewaj�c gorzkimi, d�ugo p�aka�a i bole�nie a cichu�ko skar�y�a si� Jezusowi kochanemu na krzywd� swoj�.Noc musia�a ju� by� du�a, bo ano kury pia� zaczyna�y na pó�nocek albo i na odmian� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki