04 (511)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.- Cóż tę tchawicę wyciągasz jak gęś - mruczał Bartek.- Chodź do chałupy.- Utnij! - powtarza Magda.- Oto, że nie utnę - odparł Bartek i wsadził ręce w kieszenie.Tu karczmarz, chcąc położyć koniec zajściu, zgasił jedną świecę.Zrobiło siç ciemno i cicho.Po chwili w ciemności rozległ się piskliwy głos Magdy :- Utnij!- Oto, że nie utnę - odparł triumfalny głos Bartka.Przy świetle księżyca widać było dwie postacie idące od karczmy ku chałupom.Jedna z nich, idąca naprzód, lamentowała głośno: to była Magda; za nią ze spuszezoną głową postępował dość pokornie zwycięzca spod Gravelotte i Sedanu. VII Bartek wrócił jednak tak osłabiony, że przez kilka dni nie mógł pracować.Było to wielkie nieszczęście dla całego gospodarstwa, które na gwałt potrzebowało męskiej ręki.Magda radziła sobie, jak umiała.Pracowała od rana do nocy; sąsiedzi Czemierniccy pomagali jej, jak mogli, ale swoją drogą wszystko to nie wystarczało i gospodarstwo szło po trochu w ruinę.Było też już i nieco długów zaciągniętych u kolonisty Justa, Niemca, który w Pognębinie zakupił był w swoim czasie u dworu kilkanaście morgów nieużytków, a teraz miał najlepsze w całej wsi gospodarstwo i gotówkę, którą wypożyczał na dość wysokie procenty.Wypożyczał przede wszystkim dziedzicowi p.Jarzyńskiemu, którego nazwisko jarzyło się w Złotej księdze, ale który dlatego właśnie musiał podtrzymywać splendor domu na odpowiedniej stopie; wypożyczał jednak Just i chłopom.Magda winna mu była od pół roku kilkadziesiąt talarów, które częścią włożyła w gospodarstwo, częścią posyłała w czasie wojny Bartkowi.Byłoby to jednak nic.Bóg dał dobre urodzaje i z przyszłych plonów można było dług spłacić, byle rąk i pracy przyłożyć.Na nieszczęście Bartek pracować nie mógł.Magda nie bardzo chciała temu wierzyć i chodziła do proboszeza na narady, jakby chłopa rozruszać, a on rzeczywiście nie mógł.Brakło mu oddechu, gdy się cokolwiek strudził, i krzyże go bolały.Siadywał więc po całych dniach przed chałupą i palił porcelanową fajkę z wyobrażeniem Bismarka w białym mundurze i kirasjerskim hełmie na głowie, i poglądał na świat zmęczonym, sennym okiem człowieka, z którego kości trud jeszcze nie wyszedł.Rozmyślał przy tym trochę o wojnie, trochę o zwycięstwach, o Magdzie, trochę o wszystkim, trochę o niczym.Raz, gdy tak siedział, usłyszał z dala płacz Franka.Franek wracał ze szkoły i beczał, aż się rozlegało.Bartek wyjął z ust fajkę.- No, ty, Franc! co ci jest?- Ale, co ci jest?.- powtórzył szlochając Franek.- Czego beczysz?- Ale, co nie mam beczeć, kiedy dostałem po pysku.- Kto ci dał po pysku?- Kto, jak nie pan Boege!Pan Boege pełnił obowiązki nauczyciela w Pognębinie.- A on co ma za prawo bić cię po pysku?- Juści ma, bo dał.Magda, która okopywała w ogrodzie, przelazła przez płot i z motyką w ręku zbliżyła się do dziecka.- Cóżeś sprawił? - spytała.- Com miał sprawić? Jeno Boege nawymyślał mi od polskich świń i dał mnie w pysk, i powiedział, że jak teraz Francuzów zwojowały, to nas będą nogami kopać, bo ony najmocniejsze.A ja jemu nic nie zrobiłem, jeno on się pytał, jaka jest największa osoba na świecie, a ja powiedziałem, że Ojciec święty, a on mi dał w pysk, a ja począłem krzyczeć, a on nawymyślał mi od polskich świń i powiedział, że jak teraz Francuzów zwojowały.Franek począł powtarzać w kółko: a on powiedział, a ja powiedziałem; wreszcie Magda zakryła mu twarz ręką, a sama, zwróciwszy się do Bartka, poczęła wołać:- Słyszysz! Słyszysz!.Idź ty, wojuj Francuzów, a niech ci dziecko potem Niemiec tłucze jak tego psa! niech mu wymyśla!.Idź ty, wojuj.niech ci Szwab dziecko zabija: masz nagrodę.niech ci plucha.Tu Magda rozczulona własną wymową zaczęła także płakać do wtóru z Frankiem, a Bartek wytrzeszczył oczy, otworzył gębę i zdumiał - zdumiał tak, iż słowa nie mógł przemówić, a przede wszystkim zrozumieć tego, co się stało.Jak to? A jego zwycięstwa?.Siedział jeszcze chwilę w milczeniu, nagle błysło mu coś w oczach, krew rzuciła się do twarzy.Zdumienie, równie jak przestrach, częstokroć u prostaków przechodzi w wściekłość.Bartek zerwał się nagle i wyrzucił przez zaciśnięte zęby:- Ja się z nim rozmówię.I poszedł.Niedaleko było.Szkoła leżała tuż za kościołem.Pan Boege stał właśnie przed gankiem otoczony gromadą prosiąt, między które rozrzucał kawałki chleba.Był to rosły człowiek, lat około pięćdziesięciu, krzepki jeszcze jak dąb.Nie był zbyt tłusty, twarz tylko miał bardzo tłustą, a w tej twarzy pływały duże rybie oczy z wyrazem śmiałości i energii.Bartek przystąpił do niego bardzo blisko.- Za co ty mi, Niemcze, dziecko bijesz? was? - spytał.Pan Boege odstąpił od niego kilka kroków, zmierzył go oczyma bez cienia bojaźni i rzekł z flegmą:- Won, polska turnia!- Za co dziecko bijesz? - powtórzył Bartek.- Ja i ciebie, bić, polska chama! Teraz my wam pokażemy, kto tu pan.Idź do diabeł, idź na skargę do sąd [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki