26 (187)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przed niektórymi domami ch�opcy z jas�eczkami i z koz� �piewali, mimo zamieci, kol�dy.Na rynku te� by�o wida� ludzi poowijanych w grochowiny i udaj�cych nied�wiedzi, ale w ogóle by�o pusto.Kupcy, którzy towarzyszyli Zbyszkowi i innej szlachcie w drodze, zostali w mie�cie, owi za� jechali dalej do starego zamku, w którym mieszka� ksi�� i który maj�c ju� szyby szklane, zaja�nia� przed nimi weso�o mimo zawiei, gdy podjechali bli�ej.Zwodzony most na rowie by� spuszczony, gdy� dawne czasy litewskich napadów min�y, a Krzy�acy przewiduj�c wojn� z królem polskim sami szukali przyja�ni ksi�cia mazowieckiego.Jeden z ludzi ksi��cych zad�� w róg i wnet otworzono bram�.By�o przy niej kilkunastu �uczników, ale na murach i blankach ani �ywej duszy, gdy� ksi�� pozwoli� stra�om zej��.Naprzeciw go�ci wyszed� stary Mrokota, który ju� by� przyjecha� przed dwoma dniami, i powitawszy ich w imieniu ksi�cia zaprowadzi� do izb, w których mogli si� przybra� godniej do sto�u.Zbyszko pocz�� go zaraz wypytywa� o Juranda ze Spychowa, ów za� odrzek�, �e go nie ma, ale si� go spodziewaj�, gdy� obieca� przecie przyjecha�, a gdyby by� zachorza� mocniej, to da�by zna�.Wys�ali jednak naprzeciw kilkunastu je�d�ców, bo takiej zawiei najstarsi ludzie nie pami�taj�.- To mo�e niezad�ugo tu b�d�.- Wiera, �e niezad�ugo.Ksi�na kaza�a postawi� dla nich miski przy wspólnym stole.Wi�c Zbyszko, cho� zawsze strach mu by�o troch� Juranda, uradowa� si� w sercu i mówi� sobie: "Cho�by te� nie wiem co czyni�, tego nie odrobi, �e to �ona moja przyje�d�a, moja niewiasta, moja Danu�ka najmilsza!" I gdy sobie to powtarza�, ledwie w�asnemu szcz�ciu móg� uwierzy�.Po czym pomy�la�, �e mo�e mu tam ju� wszystko wyzna�a, mo�e go przejedna�a i uprosi�a, �eby j� zaraz odda�."Po prawdzie, to i có� ma lepszego do zrobienia? Jurand jest ch�op m�dry i wie, �e cho�by mi jej broni�, to j� i tak wezm�, bo moje prawo mocniejsze."Tymczasem przebieraj�c si� rozmawia� z Mrokot� wypytuj�c o zdrowie ksi�cia, a szczególnie ksi�ny, któr� jeszcze od bytno�ci w Krakowie pokocha� jak matk�.Rad te� by� dowiedziawszy si�, �e w zamku wszyscy zdrowi i weseli, chocia� ksi�na wielce po swojej mi�ej �piewaczce t�skni�a.Grywa jej teraz na lute�ce Jagienka, któr� ksi�na do�� lubi, ale ju� nie tak.- Jaka Jagienka? - zapyta� ze zdziwieniem Zbyszko.- Jagienka z D�ugolasu, wnuczka starego pana z D�ugolasu.G�adka dziewka, w której si� ów Lotary�czyk rozkocha�.- To pan de Lorche tu jest?- Gdzie by mia� by�? Przecie z le�nego dworca tu przyjecha� i siedzi, bo mu dobrze.Nie brak naszemu ksi�ciu nigdy go�ci.- Rad go obacz�, bo to rycerz, któremu w niczym nie przygani�.- I on te� was mi�uje.Ale ju� chod�my, gdy� ksi�stwo wraz do sto�u zasi�d�.I poszli.W sali sto�owej w dwóch kominach pali�y si� wielkie ognie, nad którymi czuwali pacho�kowie, i roi�o si� ju� od go�ci i dworzan.Ksi�� wszed� pierwszy w towarzystwie wojewody i kilku przybocznych.Zbyszko pochyli� mu si� do kolan, a nast�pnie uca�owa� jego r�k�.On za� �cisn�� go za g�ow�, a nast�pnie odwiód�szy go nieco na stron�, rzek�:- Ju�ci o wszystkim wiem.Mruczno mi by�o z pocz�tku, �e�cie to bez mego pozwole�stwa uczynili, ale po prawdzie nie by�o czasu, bom ja w on� por� by� w Warszawie, gdzie i �wi�ta chcia�em przep�dzi�.Wiadoma wreszcie rzecz, i� jak si� niewiasta czego chyci, to si� i nie przeciw, bo nic nie wskórasz.Ksi�na pani wam �yczy jak matka, a i ja zawdy wol� jej dogodzi� ni� si� przeciwi�, z takowej przyczyny, aby za� smutku i p�akania jej oszcz�dzi�.Zbyszko pochyli� si� po raz wtóry do kolan ksi��cych.- Daj Bóg waszej ksi��cej mi�o�ci ods�u�y�.- Chwale Jego imi�, �e� ju� zdrów.Powiedz�e ksi�nie, jakom ci� �yczliwie przyj��, to si� niewiasta ucieszy! Boga mi! Jej uciecha - moja uciecha! Jurandowi za tob� dobre s�owo te� rzekn� i tak my�l�, �e pozwole�stwo da, bo on te� ksi�n� mi�uje.- Cho�by i nie chcia� da�, to moje prawo pierwsze.- Twoje prawo pierwsze i musi si� zgodzi�, ale b�ogos�awie�stwa mo�e wam umkn��.Przemoc� mu tego nikt nie wydrze, a bez rodzicielskiego b�ogos�awie�stwa nie masz i boskiego.Zatroska� si� Zbyszko us�yszawszy te s�owa, gdy� dot�d o tym nie pomy�la�.W tej chwili jednak wesz�a ksi�na z Jagienk� z D�ugolasu i z innymi dwórkami, wi�c skoczy� pok�oni� si� pani, ona za� powita�a go jeszcze �askawiej od ksi�cia i zaraz pocz�a mu mówi� o spodziewanym przyje�dzie Juranda.Oto misy dla nich zastawione, a ludzie wys�ani, by ich przeprowadzi� w�ród zamieci.Z wieczerz� wigilijn� czeka� ju� d�u�ej niepodobna, bo pan tego nie lubi, ale oni pewnie zjad�, nim wieczerza si� sko�czy.- Co do Juranda - mówi�a ksi�na - b�dzie wedle natchnienia Bo�ego.Albo mu powiem dzi� wszystko, albo jutro po pasterce, a ksi�� te� przyobieca�, �e swoje s�owo do�o�y.Zawzi�ty bywa Jurand, ale nie dla tych, których mi�uje, i nie dla tych, którym powinien.Tu pocz�a mówi� Zbyszkowi, jak si� ma z te�ciem zachowa�, by go, bro� Bo�e, nie urazi� i do zawzi�to�ci nie przywie��.By�a w ogóle dobrej my�li, ale kto by lepiej zna� �wiat i patrzy� bystrzej od Zbyszka, ten zauwa�y�by w s�owach jej pewien niepokój.Mo�e by�o tak dlatego, �e pan ze Spychowa nie by� w ogóle cz�owiek �atwy, a mo�e te� pocz�a si� ksi�na trwo�y� nieco tym, �e ich tak d�ugo nie by�o wida�.Wieja stawa�a si� na dworze coraz okrutniejsza i wszyscy mówili, �e kogo w szczerym polu z�apie, ten mo�e i zosta�; ksi�nie jednak�e przychodzi�o do g�owy i inne przypuszczenie: mianowicie, �e Danu�ka wyzna�a ojcu, i� jest ju� �lubem ze Zbyszkiem po��czona, a ów obraziwszy si� postanowi� wcale do Ciechanowa nie przyje�d�a�.Nie chcia�a jednak pani zwierzy� si� Zbyszkowi z tych my�li, a nawet nie by�o na to i czasu, gdy� pacho�cy pocz�li wnosi� jad�o i zastawia� je na stole.Zd��y� wszelako Zbyszko podj�� j� jeszcze pod nogi i zapyta�:- A je�li przyjad�, to jako�e b�dzie, mi�o�ciwa pani? Mówi� mi Mrokota, �e dla Juranda jest osobna izba, gdzie te� i dla giermków znajdzie si� siano na pos�anie.Ale jako�e b�dzie?.A ksi�na pocz�a si� �mia� i uderzywszy go z lekka r�kawic� po twarzy rzek�a:- Cichaj! Czegó�? Widzicie go!I odesz�a ku ksi�ciu, przed którym r�kodajni wysun�li ju� krzes�o, aby móg� na nim zasi��.Przedtem jednak jeden z nich poda� mu p�ask� mis�, pe�n� cienko pokrajanego placka i op�atków, którymi ksi�� mia� si� dzieli� z go��mi, dworzany i s�u�b�.Drug� podobn� trzyma� dla ksi�ny pi�kny wyrostek, syn kasztelana sochaczewskiego.Po przeciwnej stronie sto�u sta� ksi�dz Wyszoniek, który mia� b�ogos�awi� ustawion� na pachn�cym sianie wieczerz�.A wtem we drzwiach ukaza� si� cz�owiek pokryty �niegiem i pocz�� wo�a� g�o�no:- Mi�o�ciwy panie!- Czego? - rzek� ksi��, nierad, i� mu przerywaj� obrz�dek.- Na radzanowskim go�ci�cu ca�kiem przysypa�o jakich� podró�nych.Ludzi nam trzeba wi�cej, by ich odgrze��.Zl�kli si� us�yszawszy to wszyscy, zatrwo�y� si� ksi�� i zwróciwszy si� do kasztelana sochaczewskiego zakrzykn��:- Konnych z �opatami �ywo! Po czym do zwiastuna nowiny:- Wiela przysypanych?- Nie moglim zmiarkowa�.Dmie okrutnie.S� konie i wozy.Znaczny poczet.- Nie wiecie, czyj za�?- Ludzie mówi�: dziedzica ze Spychowa [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki