477 04

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przy uwa�nym wykonywaniu do�wiadczenia stwierdzimy, �e ten sam papier widziany jednym okiem ma jakby inny ton (mo�e nieco czerwonawy) ani�eli ogl�dany drugim okiem (kiedy wydaje si� na przyk�ad troszeczk� bardziej niebieskawy).Mo�na sobie teraz d�ugo i ca�kowicie bezowocnie �ama� g�ow� nad tym, które z oczu "poprawnie" oddaje "prawdziwy" ton papieru.Przyczyn� braku odpowiedzi na to pytanie jest to, �e barwy, a szczególnie poj�cie "bia�o�ci", istniej� tylko w naszym postrzeganiu.To, �e pomieszanie wszystkich barw t�czy wytwarza ��cznie wra�enie "bieli", a wi�c prze�ycie "bezbarwno�ci", wynika st�d, �e nasze oczy w ci�gu procesu samego powstawania jak gdyby "zdecydowa�y si�" na to, aby przeci�tne o�wietlenie na powierzchni ziemskiej, wytworzone przez �wiat�o s�oneczne w warunkach naszej atmosfery, interpretowa� jako "neutralne pod wzgl�dem ubarwienia".Wszystko to sprowadza si� jak gdyby do ustalenia pewnego punktu zerowego.Pod wzgl�dem biologicznym jest to niezwykle uzasadnione.Oznacza bowiem, �e jako barwa, a tym samym jako dodatkowa informacja o otoczeniu, zostaje nam zasygnalizowane tylko to, co odbiega od owego o�wietlenia przeci�tnego.Ale jest to uzasadnione tylko dot�d, dopóki warunki �rodowiska pozostaj� nie zmienione.Ju� na Ksi�ycu, w �wietle tego samego S�o�ca, ale nie podlegaj�cym tutaj wp�ywowi filtra atmosfery ziemskiej z jej przez przypadek i histori� uformowanym sk�adem, punkt zerowy naszego optycznego uk�adu postrzegania przestaje obowi�zywa�.Ca�e to rozumowanie wskazuje na to, �e nasze prze�ywanie barw, wraz ze wszystkimi uczuciowymi i estetycznie warto�ciuj�cymi reakcjami zwi�zanymi dla nas nieroz��cznie z kolorem, po�rednio odzwierciedla osobliwo�� jedynego w swoim rodzaju sk�adu naszej atmosfery.�ci�lej trzeba by powiedzie�, �e na naszej zdolno�ci widzenia pi�tno swoje wycisn�y optyczne warunki panuj�ce na powierzchni ziemskiej w zwi�zku ze szczególnym sk�adem widmowym �wiat�a s�onecznego i dzia�aniem atmosferycznego filtra.Gdy sobie przypomnimy to, co mówili�my o wygl�dzie ska� ksi�ycowych, mo�emy posun�� si� jeszcze o krok dalej; nie tylko nigdy nie b�dziemy wiedzieli, jak kamie� z Ksi�yca "naprawd�" wygl�da.To, czego nauczyli�my si� na naszym przyk�adzie, nie dotyczy wy��cznie obiektów pozaziemskich.W rzeczywisto�ci nie wiemy tak�e nawet, jak sami "naprawd�" wygl�damy.Jedyne, co znamy, i jedyne, co kiedykolwiek zna� b�dziemy, to nasz wygl�d w �wietle pewnej gwiazdy sta�ej o typie widma G 2 V, której maksimum jasno�ci po�o�one jest w �ó�tym zakresie widma i która o�wietla nas z odleg�o�ci 150 milionów kilometrów poprzez filtr atmosfery.10Na zako�czenie jeszcze ostatnia uwaga o stosunku pomi�dzy widzialnym �wiat�em a atmosfer� naszej Ziemi.Znaczna wi�kszo�� fal ca�ego widma s�onecznego zatrzymuje si� w gazowej pow�oce naszej planety.St�d w ogóle dok�adniej znamy promieniowanie krótkofalowe naszego S�o�ca, jego produkcj� energii w zakresie promieni gamma i rentgenowskich dopiero od czasu, kiedy nowoczesna technika rakietowa umo�liwi�a nam prowadzenie bada� ponad nasz� atmosfer�.Promieniowanie s�oneczne zostaje w du�ej mierze powstrzymane tak�e w d�ugofalowej cz�ci widma.Para wodna tworzy w atmosferze najskuteczniejszy filtr dla promieniowania cieplnego granicz�cego z zakresem widma promieniowania widzialnego; wiemy to znowu z codziennego do�wiadczenia: chmury przecie� wyra�nie powstrzymuj� ciep�o pochodz�ce od S�o�ca silniej ani�eli jasno�� s�oneczn�.Jednak�e tutaj, w zakresie d�ugich fal, istnieje pewien wyj�tek, pewne "okno" w atmosferze, otwarte dla promieni spoza widzialnego zakresu.Wyj�tek ten dotyczy ultrakrótkich fal radiowych.Przenikaj� one bez przeszkód przez nasz� atmosfer�, równie� przez zawart� w niej par� wodn�.Jest to przyczyna, dla której mo�emy swobodnie przeprowadza� w tym zakresie d�ugo�ci fal badania radioastronomiczne tak�e przy zaci�gni�tym chmurami niebie.Abstrahuj�c od tego wyj�tku, zadziwiaj�co ma�a wi�zka widzialnego �wiat�a jest jedyn� cz�ci� widma s�onecznego, która mo�e dociera� przez atmosfer� a� do powierzchni Ziemi.Zdanie to jest bezspornie poprawne.A pomimo to takie sformu�owanie stawia rzeczywist� sytuacj� na g�owie.Oczywi�cie nale�a�oby tutaj pos�u�y� si� sformu�owaniem wr�cz odwrotnym: nie jest tak, �e akurat widzialny wycinek widma s�onecznego mo�e promieniami przenika� nasz� atmosfer� [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki