Józef Ignacy Kraszewski Zadora

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przyzna� si� szczerze i otwarcie Zadorski, i� jak palec sierot� by�, niewiele o sobie wiedzia�, na �asce ludzi si� wychowa�.Wzdycha�a �owczyna, wida� by�o jednak z mowy jej, �e co do szlachectwa ani o nim pow�tpiewa�a, bo naówczas trudno by�o przypu�ci� nawet, a�eby nie zaszczycany klejnotem móg� si� powa�y� o szlachciank�.Nierych�o �owczy, zbywszy si� ekonoma, przyszed� kwa�ny, bo mu ten co� z�ego przywióz�.Nawet w warcaby ju� gra� nie chcia�, do �ony si� zbli�y� i przed ni� swe �ale rozwodzi�.Wysz�a i panna Barbara, która umia�a zr�cznie kawalera na bok odprowadzi�.- Mówili�cie z matk�? - zapyta�a.- A jak�e! Kaza�a mi by� dobrej my�li.Wtem przerwa�a �ywo:- A z tym poganinem Wysockim co� zrobi�? Z oczów mu patrza�o, �e przyczepki szuka� b�dzie, jakby do mnie jakie prawo mia�.A ja, gdybym do siwego w�osa rutk� sia� mia�a, gdyby on na �wiecie jeden by�, a ja druga, nie wzi�abym go.- Niech�e panna Barbara b�dzie spokojna - rzek� �miej�c si� Jacek - bo mi s�owo da�, �e panny oprymowa� nie b�dzie.- A to� jakim si� cudem sta�o? - zapyta�a panna.- Nic, tylkom go tak mocno prosi� o to - rzek� �miej�c si� Jacek - i� w ko�cu mi przyrzek�.- Ano, �arty! - zawo�a�a Basia.- Kln� si� na poczciwo�� moj�, prawda.- Lecz jak�e mo�e by�, aby ten zawadiaka si� da� przekona� i uprosi�?- Dosy� �e tak jest, jak mówi� - zamkn�� Jacek.Panna popatrza�a na� d�ugo, potem go obesz�a doko�a.- Nie jeste� wa�pan ranny? - zapyta�a.- Anim by�, ani jestem.- Ale� si� wa�pan bi� z nim? Mów - rzek�a nakazuj�co.- Co� tam na kszta�t tego by�o - odpar� naci�ni�ty Zadorski - ale wszystko przesz�o szcz�liwie.Rado�nie za�wieci�y oczy pannie Barbarze.- Bóg widzi - rzek�a po cichu - poczynam wierzy�, �e to ju� przeznaczenie nasze, je�eli i Wysocki ust�pi�.To dla mnie znak, i� w tym wola Bo�a jest.Krótko zabawiwszy, pojecha� Jacek do domu, kilka dni zostawuj�c �owczynie, aby mu starego przygotowa�a.Koniuszy go bada�, ale jeszcze mu si� nie zwierzy�, czeka� a� si� sprawa wyklaruje.Wysocki mieszka� o mil� tylko od Wólki, we w�asnej wiosce niewielkiej, ale dosy� zagospodarowanej.Siostr� za ��czewskiego wydawszy, sam z matk� staruszk� siedzia� we dworku niewielkim, zabawiaj�c si� jarmarkami i polowaniem.Matka, skarbnikowa, osoba ju� w pó�nym wieku, zupe�nie by�a g�ucha i dlatego ma�o si� ludziom pokazywa�a, ca�a b�d�c nabo�e�stwu oddana.G�uchota jej s�u�y�a na dobre, bo o panu Ksawerym nie s�ysza�a, co mówili ludzie.Ksawery, szkó� nie sko�czywszy, gdy� mu do nich wstyd chodzi� by�o, tak zawczasu wyrós� na ogromnego dr�gala, po wróci� do domu i �ycie zacz�� po swej my�li.Konie i strzelba za wszystko mu sta�y, a za ko�nierz te� nie wylewa�.�y� lubi� i zwady nie unika�.Poniewa� mu si� z szabl� dosy� szcz�ci�o, bo i sam nie obrywa�, i drugich znaczy�, a krew im puszcza�, mia� si� pan Ksawery za niezwyci�onego.St�d ta my�l szalona, gdy od panny Barbary dosta� odpraw�, do niej nie dopu�ci� nikogo.Zakl�� si�, �e j� musi mie�.��czewski, szwagier jego, cz�ek spokojny, dobry, poniewa� ma�� mia� substancj�, a �ona mu niez�y posag wnios�a i skarbnikow� mia� za wielk� osob�, a rodzin� jej za wielce dystyngowan�, wi�c si� wys�ugiwa� szwagrowi i pos�uszny mu by�.W tym te� razie stan�� na rozkaz pana Ksawerego, najpewniejszym b�d�c, �e si� spotkanie sko�czy zwyk�ym tryumfem.Sta�o si� inaczej, Wysocki odje�d�a� przyduszony, w�ciek�y tak, �e mówi� nie móg�.��czewski nie �mia� si� odzywa�, wlók� si� za nim.Ujechali kawa� dobry, póki Ksawery, przyszed�szy nieco do siebie, nie odwróci� si� ku ��czewskiemu.Straszno na� by�o patrze�, tak jeszcze sin� mia� twarz.- Ani mru, mru! - rzek� r�k� podnosz�c.- Da�em s�owo, �e panny oprymowa� nie b�d�! Pal j� diabli doda� Wysocki - a �e jemu nie daruj�, to nie!��czewski g�ow� potwierdza� wszystko.- Podszed� mnie pod�� zdrad�! - krzycza�, d�ugimi r�czyskami wywijaj�c Wysocki.- Ano, pozna on mnie teraz.Panny oprymowa� nie b�d�, ale jemu si� we znaki dam, znajdzie on mnie wsz�dzie.Nie daruj�! Nie daruj�, jakem szlachcic, nie przebacz�! Nogami go podepcz�, nogami! Sto bizunów, ma�o, gard�o da! Gard�o da!Wykrzykiwa� tak Wysocki, a� chryp�, a sierdzi� si�, �e ko� pod nim id�cy si� �acha�; a co ten si� rzuci�, wali� batem i na koniu si� naprzód skrupi�o.��czewski, cho� mu konia by�o �al, nie pisn�� s�owa, nie b�d�cy pewny, �eby mu si� te� batem nie dosta�o.W takiej by� pasji pan Ksawery.Gdy si� dobili do domu, trzy dni Wysocki, nie puszczaj�c szwagra od siebie, radzi�, co mia� zrobi�.Mowa by�a o zasadzce i bizunach, o spotkaniu gdzie�, o nowym wyzwaniu, o ró�nych pomstach, i ledwie, nieledwie ��czewski sk�oni� szwagra do tego, a�eby da� sobie czas do namys�u.Przysta� na to pan Ksawery.Szwagier rad, �e si� uwolni�, odjecha� do domu, a Wysocki, nie mog�c zapomnie� swej krzywdy, chodzi� z ni� jak z kamieniem na piersi.Wszystkim w oczy wpada�o, �e si� zmieni�; z ludzi nikt do niego przyst�pi� nie móg�, tak by� z�y.Nic mu nie smakowa�o.Medytuj�c nad zemst� ci�gle, trutynuj�c, jak powiada�, spraw� sw�, na koniec doszed� do tego, �e spe�na nie wiedzia� nawet, kto by� ten zuchwalec, który go pokona�.Skarbnikowa swojego czasu mia�a stosunki.Wysocki z ni�, jeszcze za m�odszych lat, bywa� w Kodniu.Przysz�o mu na my�l pojecha� si� ksi�nie submitowa� i na miejscu szuka� j�zyka.My�la� te� a nu� mu si� nawinie okazja do nowej zaczepki, a obiecywa� sobie jej szuka�.Gor�czka go taka pali�a, �e gdy my�l powzi��, natychmiast do kufra poszed�, �eby garnitur sobie wybra� co najlepszy po nieboszczyku ojcu, który na nim le�a� jak ula�.Matce na migach pokaza�, �e u ksi�nej chce by�, co mu bardzo pochwali�a.Nast�puj�cego dnia przypada�a niedziela, wi�c i nabo�e�stwo przed cudownym obrazem.Sk�ada�o si� jak najlepiej.W ko�ciele zaraz spostrzeg� stra�nika koronnego, którego zna�, i pok�oni� mu si�.A po mszy �wi�tej z nim razem poszed� do dworu.Koniuszy, który by� na mszy, spostrzeg�szy go, szepn�� Jackowi na ucho, wychodz�c z ko�cio�a:- Ano go masz! Widzia�e�? Wysocki przyjecha�.- A mnie on co obchodzi? - odpar� Jacek.- �e on tu nie bez my�li przyjecha�, to bym gard�o da� - doko�czy� stary - ano, da si� to widzie�.Miej si� na baczno�ci.Wi�cej daleko od Jacka na oku mia� przyby�ego Wysockiego koniuszy.Postrzeg�, �e do stra�nika przylgn�� naprzód, a mia� te� tu innych znajomych, do których nale�a� starszy sekretarz ksi�nej, D�ugoszewski.Ten Jacka nie znosi� i nosem na� kr�ci�, z dawna si� odgra�aj�c, �e go wyforuje [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

download / ebook / pobieranie / pdf / do ÂściÂągnięcia

Odnośniki